ประวัติความเป็นมาของสำนักงานจังหวัด

ชื่อสำนักงานจังหวัดปรากฏขึ้นเป็นครั้งแรกในพระราชบัญญัติระเบียบบริหารราชการแผ่นดิน  พุทธศักราช  ๒๔๙๕  ในส่วนที่ว่าด้วยการแบ่งส่วนราชการของจังหวัด ตามมาตรา ๓๘  ได้บัญญัติให้แบ่งส่วนราชการของจังหวัด  ดังนี้

•  สำนักงานจังหวัดมีหน้าที่เกี่ยวกับราชการทั่วไปของจังหวัด  และมีผู้ว่าราชการจังหวัดเป็นผู้ปกครองบังคับบัญชาและรับผิดชอบ
•  ส่วนราชการต่าง ๆ ซึ่งกระทรวง  ทบวง  กรม  ได้จัดตั้งขึ้น  มีหน้าที่เกี่ยวกับราชการของกระทรวง  ทบวง  กรมนั้นๆ

แม้ว่ากฎหมายฉบับดังกล่าวได้กำหนดให้มีสำนักงานเป็นศูนย์กลางในการบริหารราชการอำนวยการและประสานราชการจังหวัดตั้งแต่พุทธศักราช ๒๔๙๕ ก็ตาม แต่ก็ยังมิได้มีการจัดตั้งสำนักงานจังหวัด  จนกระทั่งพุทธศักราช  ๒๕๑๖  คณะรัฐมนตรีได้มีมติเมื่อวันที่  ๒๘  สิงหาคม  พุทธศักราช  ๒๕๑๖  เห็นชอบให้มีอัตรากำลังเจ้าหน้าที่ของสำนักงานจังหวัด  ในปีพุทธศักราช  ๒๕๑๙  ต่อมาภายหลังได้ยกฐานะสำนักงานจังหวัดเป็นส่วนราชการสังกัดสำนักงานปลัดกระทรวงมหาดไทยโดยมีหัวหน้าสำนักงานจังหวัดเป็นผู้บังคับบัญชา และมีภารกิจหน้าที่อยู่  ๒ ประการ  ได้แก่  การปฏิบัติหน้าที่ในฐานะสำนักงานเลขานุการ  ผู้ว่าราชการจังหวัด  และรับผิดชอบในการจัดทำแผนพัฒนาจังหวัด

โครงสร้างสำนักงานจังหวัด

 พระราชบัญญัติระเบียบบริหารราชการแผ่นดิน พ.ศ. ๒๕๓๔มาตรา ๖๐ แบ่งส่วนราชการของจังหวัดไว้  ซึ่งได้ระบุถึงสำนักงานจังหวัดและหน้าที่ความรับผิดชอบไว้ด้วย  ดังนี้

                 (๑.) สำนักงานจังหวัด  มีหน้าที่เกี่ยวกับราชการทั่วไป  และการวางแผนพัฒนาจังหวัดของจังหวัดนั้น มีหน้าที่เกี่ยวกับราชการทั่วไป และการวางแผนพัฒนาจังหวัดของจังหวัดนั้น มีหัวหน้าสำนักงานจังหวัดเป็นผู้บังคับบัญชาข้าราชการ และรับผิดชอบในการปฏิบัติราชการของสำนักงานจังหวัด

                 (๒.) ส่วนต่างๆ  ซึ่งกระทรวง ทบวง กรม  ได้ตั้งขึ้น มีหน้าที่เกี่ยวกับราชการของกระทรวง ทบวง กรมนั้น ๆ  มีหน้าที่ส่วนราชการประจำจังหวัดนั้น ๆ เป็นผู้ปกครองบังคับบัญชารับผิดชอบ

พันธะกิจของสำนักงานจังหวัด

เนื่องจากสำนักงานจังหวัดเป็นหน่วยงานราชการ  จึงมีการจัดโครงสร้างและการบริหารจัดการในรูปแบบขององค์การระบบราชการ  (Ideal Type Bureaucracy) ที่แบ่งงานกันตามความถนัดเฉพาะด้าน  (Specialization)ยึดหลักสายการบังคับบัญชาตามลำดับชั้น (Hierarchy)  ยึดกฎหมาย  และระเบียบเป็นหลักในการปฏิบัติงาน (Procedures and regulations)  เน้นความสัมพันธ์ที่ไม่เป็นส่วนตัว  ไม่ยึดติดในตัวบุคคลแต่ยึดตำแหน่งเป็นหลัก (Impersonality) มีรับบุคลากรเข้าทำงาน  และเลื่อนตำแหน่งหรือให้ผลตอบแทนตามความสามารถ (Competency)  และมีความมั่นคงในอาชีพการงาน (tenure) 

สำนักงานจังหวัดเป็นหน่วยงานในสังกัดสำนักงานปลัดกระทรวงมหาดไทย  ที่สำคัญหน่วยงานหนึ่งที่ทำหน้าที่เป็นที่ปรึกษา (Back Office ) สำหรับผู้ว่าราชการจังหวัด กล่าวคือ  ทำหน้าที่ให้คำแนะนำหรือแสดงข้อคิดเห็นต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับงานของผู้ว่าราชการจังหวัด ในการบริหารราชการให้บรรลุวัตถุประสงค์ตามแผนยุทธศาสตร์การพัฒนาจังหวัด โดยมีจุดมุ่งหมาย ดังนี้

             ๒.๑  เพื่อเป็นศูนย์กลางการประสานความร่วมมือระหว่างหน่วยงานทั้งภาครัฐ และเอกชน ภายในจังหวัด ในการร่วมกันพัฒนาจังหวัดให้เจริญก้าวหน้า

             ๒.๒  เป็นหน่วยงานให้คำปรึกษาราชการของจังหวัด พร้อมทั้งเป็นศูนย์กลางของข้อมูลข่าวสารและระเบียบปฏิบัติราชการที่ครบถ้วน

             ๒.๓  เพื่อบริหารงานภายใต้การจัดสรรทรัพยากรและงบประมาณที่มีอยู่อย่างจำกัด ให้เกิดประสิทธิภาพและประสิทธิผล อย่างสูงสุด

             ๒.๔  เพื่อให้บริการแก่ภาครัฐและภาคเอกชน ตลอดจนประชาชนในสังคม ให้ได้รับความพึงพอใจอย่างสูงสุด

             ๒.๕  สนับสนุนให้การบริหารราชการของผู้ว่าราชการจังหวัดและของส่วนราชการต่างๆ ใน ฐานะสำนักงานเลขานุการของผู้ว่าราชการจังหวัด ดำเนินงานอย่างมีประสิทธิภาพ